Tak się akurat składa, że zdecydowana większość gór zarówno w Polsce jak i okolicznych jest porośnięta lasami. Olbrzymi potencjał ciekawych stoków i terenów do chodzenia i zjeżdżania. Aby jednak w pełni wykorzytać to dobrodziejstwo w zimie powinniśmy być przygotowani na poruszanie się i zjazdy w takim terenie.

Oczywiście jazda w zalesionych górach ma oczywiste wady w stosunku do „łysych” albo „łysiejących” gór; przede wszystkim fakt, że możemy pocałować drzewko znacznie mocniej niżbyśmy to chcieli, ale również utrudniona nawigacja i orientacja w terenie, ograniczenie prędkości. Z drugiej strony las ma swoje niezaprzeczalne zalety; śnieg w lesie zachowuje znacznie dłużej dobre walory zjazdowe niż to ma miejsce w odkrytym terenie, gdzie znacznie łatwiej o śnieg przewiany, wywiany, szreń czy lodoszreń. W lesie nierzadko nawet tydzień po opadzie śniegu ciągle mamy bardzo dobre warunki do zjazdu, czego nie można powiedzieć o eksponowanych stokach.

Jaki las?

Oczywiście najprzyjemniejsze do zjazdu są stare lasy bukowe.  Duże buki rosną w sporych odległościach od siebie, zwykle poszycie lasu jest ubogie albo go nie ma.

Dodatkowo pnie buków są gładkie, najczęściej bez bocznych gałęzi w dolnych partiach drzewa, czego niestety nie można powiedzieć o lasach jodłowych czy świerkowych. Jodły i świerki obfitują w „szaszłyczki” a ostatnią rzeczą o jakiej narciarz marzy to nadziać się na takowy. Ale na szczęście odległości w starszych lasach, również iglastych, są wystarczajco duże.

Sprzęt

Nim przejdę do sedna czyli do techniki jeszcze kilka słów o sprzęcie; podstawowa sprawa to gogle i kask. ZAWSZE zakładaj gogle do zjazdu w lesie. Narciarz zwykle ma wzrok skupiony stosunkowo daleko i po prostu nie widzi drobnych gałązek na wysokości twarzy, a porusza się podczas zjazdu szybko – szkoda byłoby w tak głupi sposób uszkodzić oczy.

Kask – mogę przypuszczać – bo na szczęście nigdy nie doświadczyłem – że garnek na głowie trochę pomoże w przypadku uderzenia o drzewo albo kamień. Natomiast jestem pewien, że dla wielu osób brak kasku na głowie przy zjeździe w lesie jest na tyle paraliżujący psychikę, że nie są w stanie w pełni wykorzystać potencjału i swoich umiejętności. Tak więc hełm na głowę!

Zachęcam też do ochraniaczy na kolana. Dobre ochraniacze praktycznie nic nie ważą i właściwie nie czuje się ich na nogach, a kolanko mogą uratować.

Narty – zdecydowanie skrętne, co nie oznacza wcale, że powinny mieć mocne taliowanie. Zwykle będziemy jechać w głębszym śniegu i wtedy zbyt mocne taliowanie narty tylko utrudnia jazdę.  Nartki z w miarę dobrą wypornością (proponuję nie schodzić poniżej 90mm pod butem) i miękkie podłużnie powinny dobrze się spisywać. Ale uwaga, sama skrętność to nie wszystko – jeżeli narty nie będą nam zapewniały wystarczającej stabilności, to kiszka.

Technika

Każdy rodzaj śniegu (głębszego) ma określoną jakąś minimalną prędkość zjazdu, poniżej której skręty (na sprzęcie jaki posiadamy) przestają się udawać – jazda zaczyna być bardzo siłowa, nie płyniemy tylko się mordujemy. Z drugiej strony boimy się rozpędzić z oczywistych powodów – przeszkód terenowych nie brakuje. Ale ostatecznie nie pozostaje nam nic innego, tylko pojechać odpowiednio szybko i wykonywać krótkie, precyzyjne skręty. Dopóki ich nie opanujemy to nie przekroczymy w lesie minimalnej prędkości śniegu i nici z przyjemnego zjazdu.

Pozycja

Zacznijmy od postawy telemarkowej. Powinniśmy utrzymywać wysoką, zwartą pozycję telemarkową, gdyż tylko taka umożliwia efektywny przeciwskręt (patrz tutaj) i błyskawiczne zmiany narty prowadzącej.

Kolana blisko siebie, musimy unikać bardzo głębokich przykęków, bądź też bardzo rozciągniętych. Chodzi tutaj zarówno o możliwość szybkiej zmiany narty prowadzącej jak i bardziej efektywne położenie narty do skrętu.

Plecy nieco zaokrąglone, lekkie pochylenie do przodu, ręce zawsze z przodu, dłonie w polu widzenia, tak jakbyśmy obejmowali jakąś większą piłkę plażową. Unikamy pozostawiania ręki i barku z tyłu po skręcie, bo to bardzo utrudnia wejście w następny skręt.

W żadnym wypadku nie prostujemy kręgosłupa, nie usztywniamy się, nie zastygamy w jednej pozycji. Pozostajemy rozluźnieni, ale gotowi do natychmiastowej reakcji.

 

Skręt

Zwykle będziemy potrzebować silnego przeciwskrętu (patrz tutaj). Góra ciała spokojna. Krótkie skręty i raczej w lini spadku stoku. Aby wykorzystać potencjał nart pozatrasowych musimy je w tych krótkich skrętach mocno kłaść na bok. Robimy to zarówno wygięciem bocznym, ale również mocnym wkładaniem kolana – kolana „oświetlają” następny skręt.

 

Na następnym wideo jeszcze wyraźniej widać wpływ włożenia kolana na promień skrętu. Po minięciu drzewka silnie wkładam lewe kolano do skrętu w prawo. Narty wykonują wiraż o promieniu ok. 1,5m , praktycznie bez ześlizgu – a na nogach mam G3 Rapid Transit, które mają talię ok. R20!!! W miękkim śniegu promień skrętu nie jest determinowany taliowaniem narty!

 

Wspominałem już o przeciwskręcie? Tak? Nie zaszkodzi jeszcze raz powtórzyć – potrzebny będzie PRZECIWSKRĘT!

Kilka wisienek…

…do tortu:  w głębszym śniegu można użyć elementu techniki WN – gdy głęboki śnieg oddaje energię i próbuje narciarza wyrzucić do góry, wtedy można mocno podciągnąć nogi dodatkowo zmniejszając nacisk i dużo szybciej wykonać rotację nart.

Czasami przydaje się umiejętność skrętu w odwróconej pozycji tele – gdy nie ma czasu na zmianę nogi prowadzącej, jak np. na tym ujęciu (mógłbym oczywiście zrobić zmianę nogi prowadzącej, ale wtedy czubek buta osiągnąłby w kulminacyjnym momencie prędkość ponaddźwiękową, powstałaby dzwiękowa fala uderzeniowa i obudziłbym wiewiórki):

 

I kilka mniej technicznych wisienek:

• trzeba starać się patrzeć przynajmniej 1,5 skrętu do przodu i nie skupiać się tylko na tym wykonywanym;
• patrzeć na trasę zjazdu jako luki między drzewami, zwracać uwagę na luki i wolne miejsce, a nie na drzewa – narciarz najczęściej jedzie tam gdzie patrzy;
• uczyć się odróżniać różne pułapki (zwalone drzewo, przysypana gałąź, pień, młode drzewka, obudzone rozwścieczone wiewiórki)
• przewidywać prędkość  – jazda w głębokim śniegu znacząco hamuje, ale wypadnięcie na przejeżdżony kawałek albo wjechanie w ślad powoduje gwałtowne przyspieszenie – i zarazem zwiększenie promienia skrętu.

A ćwiczenia warto przeprowadzać w otwartym terenie, potem dopiero przenieść się do lasu. Nic co prawda tak nie motywuje do wykonania niemożliwego wydawałoby się skrętu czy manewru, ale lepiej zostawić taką motywację na wyjątkowe okazje

Ps. Odnośnie jeszcze tej motywacji; popatrzcie sobie na ten antyczny film, gdzie Wojtek w pomponie i ze zbyt długimi kijkami wykonuje swoje pierwsze tele zjazdy w lesie – w pewnym momencie motywacja jest bardzo widoczna

Na TelemarkTips, niejaki Urmas Franosch, pokusił się  o artykuł o plusach i minusach wysokiej i niskiej pozycji telemarkowej, który w tłumaczeniu naszego telemarkowego kolegi Andrzeja z lekkim podsumowaniem zamieszczam poniżej.

 

Tomek Bryniarski (ptb)

---

 

Wstęp

Telemark jest wymagający. Słyszeliście slogan: „?gdyby to było łatwe nazywałoby się – snowboarding”. A jest też inny slogan „?jeśli istniałby tylko jeden sposób, aby robić to poprawnie, nazywałby się narciarstwo alpejskie”.

Częściowo atrakcyjność telemarku polega na tym, że jest czymś więcej niż tylko praktycznym sposobem na zjechanie z góry. Wolimy raczej skręty telemarkowe niż alpejskie (równoległe) nie zawsze, dlatego, że jest to bardziej funkcjonalne lub skuteczne, ale dlatego, że nam to odpowiada. Telemark jest sztuką – jak taniec. W przeciwieństwie do pieszych wędrówek czy maszerowania taniec jest piękny, nie użyteczny. Zrozumiawszy to, widzimy, że narciarstwo telemarkowe oferuje nam coś więcej niż tylko wolną piętę. Znany komunał mówiący o uwolnieniu umysłu obejmuje również naszą dowolność, co do wyboru wariantów ruchów. Aby podjąć decyzję, co do techniki, ważne jest, aby zrozumieć mechaniczne konsekwencje różnych ruchów, a następnie zdecydować, która opcja najlepiej wyraża indywidualne wyobrażenie narciarstwa telemarkowego.

W tym artykule omówię dwa powszechnie używane układy/ruchów/ wykorzystywane przez telemarkowców. Jeden charakteryzuje się stosunkowo wyprostowaną postawą i krótką odległością nóg, natomiast drugi cechuje niska pozycja (głęboki przyklęk) i większa odległość stóp. Chociaż każdy z tych dwóch układów ma wiele odmian, analizowanie ich, jako stojących na przeciwległych biegunach pozwoli nam zrozumieć jasno konsekwencje każdego z nich.

Najlepiej można omówić zalety i wady każdego sposobu używając trzech podstawowych umiejętności narciarskich (sposobów zapoczątkowania skrętu):

• nacisku,
• krawędziowania i
• rotacji *) 

Wszyscy doświadczeni narciarze wykorzystują każdą z tych trzech składowych w różnych proporcjach. Można dodać równowagę (balans), jako czwartą umiejętność, zapewniającą bazę, bez której pozostałe umiejętności byłyby bezwartościowe.

*) tu należałoby wspomnieć o jeszcze jednej możliwości, impulsem do zapoczątkowania skrętu może być wykrok, sama zmiana nogi prowadzącej.

Pozycja wysoka

Najpierw przyjrzyjmy się wyprostowanej postawie i jej konsekwencji dla każdej z czterech umiejętności…

Równowaga (balans)

Podwyższona pozycja wykorzystuje wysoki stopień wyprostowania kręgosłupa, co oszczędza energię, ale wymaga precyzyjnych ruchów w kostkach, które służą dostosowaniu gry równowagi do subtelnych zmian nacisku na obie stopy i do innych reakcji proprioceptywnych. *)

  *) Tu pole dla jakichś speców neurologów itp., w skrócie chodzi o jeden z zespołów bodźców pozwalających na określenie aktualnego usytuowania naszego ciała w przestrzeni, czucie głębokie.

Nacisk (obciążenie nart)

Wyprostowana postawa pozwala rozłożyć nacisk równo na obie stopy. Przy wyprostowanej postawie to raczej poducha ( kłąb) tylnej stopy niż duży palec, jest obciążona, co zwiększa kontrolę tylnej nogi . Ponieważ wysokość pozycji jest zwykle proporcjonalna do długości dryfu, bliższa odległość stóp pod tułowiem pozwala na łatwiejsze (szybsze) ich rozciągnięcie w celu odciążenia i odkrawędziowania ( odpuszczenia) nart. W czasie jazdy na długich, resorujących nogach mamy możliwość dopasowania nacisku do nierównego terenu i amortyzacji uderzeń po skokach.

Krawędziowanie

Wyprostowana, stosunkowo zwarta, postawa ułatwia krawędziowanie, które pomaga w odzyskaniu równowagi przy zachwianiach podczas skrętu i kontrolowaniu jego łuku (promienia) Umiejętne krawędziowanie pozwala na ?kładzenie? nart na krawędź stopniowo, co ułatwia karwing – szczególnie na twardym śniegu. Krawędzie można szybko zmienić bez potrzeby przenoszenia środka ciężkości gwałtownie w skręt Jest to szczególnie pożyteczne przy krótkich skrętach. Przy wyprostowanej sylwetce, ciało w skręcie swobodnie podąża za nartami, albo kieruje się w stronę linii spadku stoku, w zależności od sytuacji. Ugięcie w biodrach i wychylenie ciała w stronę linii spadku stoku, powoduje, że rozciąganie/zacieśnianie skrętów – w czasie przejścia ze skrętu w skręt (podczas zmiany nogi prowadzącej) – staje się możliwe. To jest bardzo skuteczne na muldach i w głębokim śniegu.

Rotacja

Podczas gdy postawa wysoka pozwala tylko na słaby obrót nóg, to mniejszy wykrok umożliwia stopom rotację i szybką zmianę odległości stóp. Kontrrotacja może być również wykorzystana w celu szybkiej zmiany kierunku nart. To może się okazać pomocne, gdy nagle przed wami pojawi się drzewo.

Pozycja niska

Spójrzmy teraz na obniżoną pozycję:

Równowaga

Niska pozycja wymaga więcej siły, ponieważ kręgosłup jest zgięty, niewyprostowany. Mówiono mi, że opieranie się (przysiadanie) na tylnej pięcie może być odprężające, ale ta pozycja poważnie ogranicza ruchy kontrolujące docisk narty i z pewnością sprawia, że jesteśmy bardziej podatni na kontuzje kolana. Z drugiej strony, niska postawa z dłuższym wykrokiem jest bardzo stabilna, jeśli nie na boki, to na pewno wzdłuż osi nart(w płaszczyźnie strzałkowej). Wysokie prędkości są bardziej komfortowe przy niskiej pozycji, wtedy nagła zmiana warunków śniegowych nie wstrząśnie tak mocno waszym światem.

Nacisk

Przy niskiej pozycji, trudniejsze – jednak nie niemożliwe – jest rozłożenie nacisku na obie stopy, mimo że kontrola nad tylną nogą jest ograniczona i to koniuszek dużego palca, a nie poduszka stopy, ma kontakt z nartą. Zwarta sylwetka ogranicza możliwość amortyzacji wstrząsów na nierównym terenie. Wydłużenie wykroku (odległości stóp) wymaga więcej siły, kiedy zaczyna się z niskiej pozycji.

Krawędziowanie

Wraz ze zwiększaniem rozstawu i odległości stóp, coraz trudniejsze jest krawędziowanie przy niskiej pozycji. Zmiana krawędzi jest możliwa głównie przez pochylenie ciała. Krawędziowanie zachodzi nagle, kiedy cale ciało przechyla się przy nowym skręcie. To może dać moc i stabilność, ale jest trudne do wyregulowania. Wielu narciarzy wykorzystuje odciążenie (eNWu), kiedy zaczynają skręt, aby zrekompensować ograniczoną możliwość krawędziowania

Rotacja

Zwarta, niska sylwetka umożliwia wykonywanie silnych rotacji, co może być bardzo skuteczne przy ciężkim śniegu i na stromiźnie. Kiedy ciało jest zgięte pod kątem (w osi nart) rotacja ciała służy do wywołania skrętu. Rotacja bioder wspólnie ze zmianą odległości stóp może również służyć, jako narzędzie rotacji.

Krótko mówiąc, narciarze jeżdżący z wyprostowaną sylwetką wykorzystują bardziej nacisk i umiejętne krawędziowanie, podczas gdy narciarze jeżdżący w niskiej pozycji korzystają z możliwości silnej rotacji. Narciarze jeżdżący ?na wysoko? zużywają mniej energii. Wybór stylu zależy częściowo od wieku i budowy ciała, ale przede wszystkim od tego, czego oczekujemy od jazdy na nartach – koncepcji artystycznej. W narciarstwie telemarkowym – w odróżnieniu od wspinaczki, na przykład – nie chodzi o samo dotarcie do celu, ale o to, jak się tam dostaniemy.

Podsumowanie

Powiem wam, co dla mnie znaczy rytmiczna jazda. Jedna rzecz – to dynamiczna równowaga. W narciarstwie nie chodzi o utrzymywanie równowagi cały czas. Chodzi o jej utrzymywanie, utratę i ponowne odzyskiwanie.

Narciarze jeżdżący w niskiej pozycji utrzymują głównie równowagę statyczną ze środkiem ciężkości padającym na podstawę podparcia. Narciarze jeżdżący z wyprostowaną postawą wychylają swoje ciało poza podstawę podparcia podczas rozpoczynania skrętu( skręty z wyprzedzeniem, antycypacja), dążą do równowagi, ale rzadko ją osiągają. To cudowne uczucie.
Dobrzy, rytmiczni narciarze bardziej wolą (i wiedzą jak) wykorzystać kształt nart aby poprawić skręty, niż polegać na sile mięśni. Wczesne wprowadzenie nart na krawędź przy skręcie powoduje ich wjazd na łuk. Kiedy w odpowiednim momencie nastąpi uwolnienie energii zgromadzonej w wygiętych nartach, mamy efekt wystrzelenia w następny skręt (narta ?oddaje?).
Istota dynamicznego narciarstwa polega bardziej na wykorzystaniu sprzętu, który pracuje jak sprężyny, niż na zmaganiu się ze stokiem przy pomocy swoich nóg. Sterowanie nartami przy pomocy silnych rotacji – to raczej to drugie.

Płynność i elegancja to cechy dobrego tancerza, jak i dobrego narciarza. Lekkość, gracja i wrażenie niewielkiego wysiłku są wyrażone za pomocą górnej części ciała i płynnego przejścia ze skrętu w skręt. Jest możliwe pokazanie tych cech w jeździe w niskiej pozycji, ale jest to trudniejsze. Jedynie najlepsi i najsilniejsi sportowcy mogą wykazać się tymi cechami w różnych warunkach.

Tak samo jak style ubioru również style jazdy na nartach się zmieniają. Obecnie narciarstwo alpejskie stało się niepopularne wśród narciarzy telemarkowych. Chętnie odcinają się, tak daleko jak to tylko możliwe, od swoich kuzynów z zablokowaną piętą. Wydaje mi się, że wielu narciarzy jeżdżących w niskiej pozycji dąży do ?klasycznego ?telemarku – nie do ?alpejskiego? – który wyróżnia się bardziej wyprostowaną postawą. Być może dla nich ?telemarkowy taniec? nie powinien być oceniany przy pomocy tych samych kryteriów funkcjonalnych, co technika alpejska. Mogą powiedzieć, że przecież skręt telemarkowy był pierwszy.

Może nadejdzie dzień w przyszłości, kiedy nie będzie prądu na obsługę wyciągów, kiedy narciarstwo alpejskie nie będzie już wzorem dla funkcjonalnej techniki zjazdu. Równoległy skręt będzie postrzegany – jak do niedawna był postrzegany skręt telemarkowy – j a k   a n a c h r o n i z m.

WYSOKA
(+)

• oszczędza energię
• większa kontrola tylnej nogi
• łatwiejsze dociążenie/odciążenie (dokrwędziowanie/odkrawędziowanie) narty,  jest to bardzo skuteczne na muldach i w głębokim śniegu
• łatwiejsze dopasowanie do nierówności terenu, szczególnie przy jeździe off piste
• szybsza zmiana kierunku jazdy, omijanie przeszkód

(-)

• wymaga większej precyzji

NISKA
(+)

• bardziej stabilna w osi narty
• narty łatwiej prowadzą się  przy dużych prędkościach
• moc i stabilność, niestety przy słabej kontroli
• silna rotacja skuteczna przy ciężkim sniegu i na stromiźnie, bardziej dla siłowych niż technicznych narciarzy

(-)

• słaba kontrola tylnej narty
• gorsza amortyzacja na nierównościach terenu
• im dalej stopy od siebie tym trudniejsze krawędziowanie

Jednym słowem telemark to wolność, wolność wyboru stylu w jakim chcemy, lubimy jeździć. Wolność wyboru koncepcji artystycznej , bez przymusu używania kryteriów funkcjonalnych technik alpejskich, które od biedy też można zastosować. Co pewnie wielu z nas robiło w początkach telewykroków

Zacznę może od wyjaśnienia, w jakim celu, do licha wykonuje się te dziwne przyklęki podczas jazdy telemarkiem. Przyczyna jest prozaiczna: przyklęk poprawia stabilność przód-tył i dodatkowo powoduje obniżenie środka ciężkości.

Przyklęk jest więc przydatny, gdy istnieje konieczność zwiększenia stabilności, np.

• podczas jazdy przy dużej prędkości;
• w przypadku bardzo zróżnicowanego bądź ciężkiego śniegu, itp.;
• lub gdy po prostu mamy problemy z utrzymaniem równowagi.

Niestety głęboki przyklęk ma też poważne wady:

• jest bardzo męczący, co jest szczególnie dotkliwe jeżeli dodatkowo mamy ciężki plecak;
• powoduje zmniejszenie dynamiki jazdy – utrudnione jest odciążanie nart, nie da się wykonywać w takiej pozycji szybkich, krótkich skrętów, itp.

Tak więc jeżeli nie potrzebujesz, to nie wykonuj bardzo głębokiego przyklęku! Szczególnie unikaj usztywnienia w tak głębokiej pozycji. Telemark to dynamika, a nie statyczna pozycja! Reaguj na śnieg, zmieniaj pozycję, pracuj góra-dół i w żadnym wypadku nie zamarzaj w jednej pozycji. Dostosuj głębokość przyklęku do potrzeb. Postaraj się rozluźnić i zrelaksować, a narty same zaczną płynąć.

Jazda w głębokim śniegu

Jazda w głębokim śniegu jest sztuką samą w sobie i wymaga sporych umiejętności. Poniżej znajdziecie bardzo cenne uwagi Grześka zebrane podczas któregoś z wyjazdów:

„… Ze względu na imponujące opady śniegu w tym czasie udało mi się pojeździć nieco więcej w świeżym, kopnym śniegu. Dogodnych stoków do takiej jazdy tam nie brakuje. W niektórych miejscach śniegu było tyle, ze wykonując skręt z przyklękiem (oczywiście) musiałem podnosić rękę bliższą stoku, żeby nie grzęzła w śniegu. Po prostu czasami zdarzało się, że śniegu miałem po pachy! Wyobraźcie sobie co się dzieje, gdy wtedy się człowiek wywali – totalna niemoc, czasami połączona z bezdechem wywołanym przez sporych rozmiarów gluta śnieżnego w jamie ustnej (nauczyłem się potem przy wywrotce zamykać usta). Przeważnie jednak śnieg sięgał zaledwie do pasa i o jeździe w takich warunkach co nieco opowiem.

Już przy pierwszych próbach wyszła jedna bardzo istotna sprawa. Zawsze wydawało mi się, że podczas jazdy równo obciążam narty, czyli nie robię pozycji szpadzisty. I generalnie tak chyba jest, ale w głębokim śniegu „generalnie” to za mało. Okazało się, że zmieniając nogę prowadzącą, bardzo często zdarzało mi się przez pewien okres czasu niedociążać tylnej nogi. Efektem tego jest prawie zawsze tzw. „tip dive” (nurkowanie przodu narty), który nieuchronnie kończy się wywrotką. Niedociążona tylna narta w głębokim śniegu zaczyna pochylać się do przodu, zbiera coraz więcej śniegu w swojej przedniej części, natomiast tył narty siłą rzeczy się wynurza. Potem jeszcze sekunda i jedziemy z całym ciężarem na narcie przedniej i z tylną nartą w poprzek kierunku jazdy wlokąc ją za sobą, po czym następuje upadek. Tak ciekawe zachowanie niedociążonej tylnej narty bierze się z istoty jazdy w głębokim śniegu – podczas takiej jazdy nie jedziemy po twardej powierzchni, tylko płyniemy w dosyć grubej warstwie poduszki śnieżnej. Głęboki śnieg jest bardzo bezwzględny dla „szpadzistów”, więc obciążajcie równo nogi, może nawet na początku trochę więcej ciężaru na tylną nartę…

Głęboki śnieg ma swój rytm. Jadąc w takim śniegu unosimy się na czymś w rodzaju poduszki śnieżnej. Taka poduszka w zależności od rodzaju śniegu jest bardziej lub mniej miękka i sprężynuje z odpowiednią częstotliwością. Można ten rytm spróbować wyczuć np. jadąc na wprost i rytmicznie dociążając narty. Poczujemy wtedy, że na nasze dociążenie śnieg z niewielkim opóźnieniem odpowiada. Jeżeli wyczujemy ten rytm to powinniśmy go wykorzystać do skrętu. Najlepiej się jedzie w puchu właśnie w rytmie śniegu. Najprzyjemniej się jedzie, gdy wykonuje się skręt na każdy takt śniegu, niemniej jednak taka jazda wymaga sporo wprawy. Mnie udało się to pod koniec pobytu kilka razy i jest to coś niesamowitego – do tego został stworzony telemark. Na początku jednak można sobie uprościć naukę i starać się wykonywać skręt co np. 4 takty śniegu, a miedzy skrętami małymi kompresjami starać się wyczuć ten rytm. Chodzi o to aby sprężystość śniegu pomogła w odciążeniu nart i wyjściu ze śniegu, co z kolei jest konieczne do wykonania w miarę krótkiego skrętu.

Jeszcze jedna sprawa i dotyczy ona zarówno telemarku jak i techniki alpejskiej. Często się da słyszeć twierdzenie, że jadąc w głębokim śniegu należy ciężar ciała trzymać bardziej z tyłu. To nieprawda – pozycja ciała powinna być zrównoważona. Musimy jednak przenieść ciężar ciała do tyłu w momencie wjeżdżania w głęboki śnieg. I nie wynika to tylko z faktu, że głęboki śnieg stawia dużo większy opór i możemy spodziewać się szarpnięcia do przodu, ale również dlatego, że jadąc w głębokim śniegu narty są bardziej poziomo niż podczas jazdy na twardym śniegu (patrz rysunek).

 

Jest tylko jeden smutny aspekt jazdy w głębokim śniegu (no może oprócz zagrożenia lawinowego); ciężko w Polsce trafić na taki śnieżek i do tego jeszcze być w pobliżu odpowiednio nachylonego stoku, a stok musi być stromy – bez dwóch zdań. …”